Historia Parafii

Historia Parafii

2018-11-23 Historia Parafii 2

Parafia Portowa

Miała ona obejmować cały teren portowy ze wszystkimi urządzeniami i budynkami portowymi. Od torów kolejowych biegła granica środkiem ul. Podjazdowej do narożnika ul. Starowiejskiej obejmująca obie strony ul. Starowiejskiej i obie strony ul. Abrahama aż do 10-tego Lutego, stąd biegła środkiem ul. 10 lutego aż do ul. Świętojańskiej, obejmując obie strony ul. Świętojańskiej aż do kościoła Najświętszej Maryi Panny i stąd środkiem ul. do morza.

Odpowiedzialnym za Duszpasterstwo Morskie oraz za tę Parafię był ówczesny proboszcz Parafii Najświętszej Marii Panny Królowej Polski ks. kanonik i dziekan Teodor Turzyński. Z braku samodzielnego kościoła, organizowano Msze św. dla Ludzi Morza w pomieszczeniach wynajętych na ten cel w instytucjach państwowych.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej w 1939 r. proboszczem parafii portowej pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Gwiazdy Morza został mianowany ks. Stanisław Stefaniak, który zginął w Dachau 29.06.1942 r.

Wyniszczenie narodu polskiego przez okupanta hitlerowskiego, który również przerzedził szeregi duchowieństwa pomorskiego, na wiele lat zahamowało rozwój organizacji kościelnej w rozbudowującej się Gdyni.

Po wojnie w 1945 r. ks. Bp. Ordynariusz Kazimierz Józef Kowalski powierzył pracę duszpasterską w Parafii Portowej najpierw zakonowi Ojców Kapucynów, potem zakonowi Ojców Augustianów, ale ponieważ zakony te nie miały możliwości budowy kościoła, sprawa znowu stanęła w martwym punkcie. Instytucje państwowe nie wyrażały zgody na odprawianie Mszy świętych w swoich pomieszczeniach.

Dopiero w roku 1957 zaistniała stosowna chwila, aby wznowić działalność przedwojennej Parafii Portowej w postaci „Rzymskokatolickiego Duszpasterstwa Morskiego”. Zadanie to zostało powierzone Zgromadzeniu Ojców Redemptorystów.

Do pracy duszpasterskiej w Gdyni zostali oddelegowani przez O. Prowincjała Kazimierza Hołdę dwaj ojcowie: O. Józef Krok, który zamieszkał u państwa Malinowskich przy ul. Węglowej 13/15 oraz O. Alfons Wittig, który zamieszkał u państwa Gruźlewskich przy ul. Węglowej 13/21.

Po długich i meczących staraniach w różnych urzędach miejskich i wojewódzkich uzyskano zatwierdzenie wstępnej lokalizacji pod budowę klasztoru i kościoła. Ojciec Krok wykorzystał ten szczęśliwy moment i błyskawicznie urządził kaplicę dla wiernych w prowizorycznym baraku zbudowanym z pustaków. Jak się okazało w przyszłości, kapliczka ta miała służyć wiernym jako Dom Modlitwy przez 16 lat.

Poświęcenia i otwarcia Kaplicy Morskiej pod wezwaniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy dokonał 8.12.1957 r. O. Prowincjał Kazimierz Hołda przy współudziale Ojców: O. Jana Piekarskiego-Prokuratora Prowincjalnego, O. Tadeusza Henneberga – ministra z Torunia, O. Henryka Szulca, O. Wittiga i O. Kroka. Z kleru diecezjalnego na tę uroczystość przybyli: ks. Kanonik Wojciech Zieliński – proboszcz z Gdynia – Obłuże, ks. Prałat dr Hilary Jastak – proboszcz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa z Gdyni, O. Alojzy – gwardian Ojców Franciszkanów z Gdyni.

Msze święte w dni powszednie odprawiano o godz. 6.30 i 7.30, zaś w niedzielę o godz. 7.30, 9.00, 11.00. W Wigilię Bożego Narodzenia, w nowo poświęconej Kaplicy, przy udziale wiernych została odprawiona pierwsza Pasterka.

W pierwszych miesiącach 1958 r. Ojciec Prowincjał rozpoczął starania związane z zakupem działki pod klasztor i przyszły kościół w Gdyni przy ul. Portowej 2.

Spisano umowę wykonawczą z przedstawicielem firmy, która miała budować klasztor. Prace przygotowawcze budowy trwały, mimo zimy. Tempo robót było szybkie. Już w czerwcu gotowe były prace palowe oraz fundamentowe, wyciągnięto mury suteren do wysokości metra.

Dnia 5 czerwca 1958 r. po uroczystościach Bożego Ciała przybył na plac budowy klasztoru ks. Bp. Ordynariusz Kazimierz Józef Kowalski, aby poświęcić nowy obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy do Kaplicy Morskiej i kamień węgielny pod klasztor. Budowa klasztoru postępowała imponująco szybko. Wierni z dzielnicy Portowej, szczególnie portowcy i rybacy, bardzo ofiarnie pomagali w robotach budowlanych.

Dzięki wytężonej pracy i nałożonemu tempu budowy już 28.12.1958 r. można było przystąpić do otwarcia i poświęcenia nowego klasztoru Ojców Redemptorystów w Gdyni. Uroczystościom poświęcenia przewodniczył Ks. Bp. Sufragan Bernard Czapliński z Pelplina, O. Prowincjał Kazimierz Hołda, liczni ojcowie przybyli z Prowincji oraz inżynierowie i kapitan statku „Batory” – Meissner. Nareszcie Redemptoryści mogli zamieszkać u siebie i prowadzić dalej zbożne dzieło, kierując budową Maryjnej świątyni w sercu katolickiej Gdyni. Na moment ten trzeba było jeszcze długo poczekać.

W roku 1964 Kuria Biskupia w Pelplinie, po uzgodnieniu stanowiska z zainteresowanymi proboszczami, określiła granice parafii. Ks. Dr Kazimierz Myszkowski – kapelan ks. biskupa ordynariusza przekazał Redemptorystom odpowiednie uprawnienia do prowadzenia kancelarii parafialnej z prawem prowadzenia wszystkich ksiąg. Proboszczem został mianowany O. Józef Krok, wikariuszami O. Zbigniew Kotliński i O. Michał Łukasik. Zasadniczą przeszkodą w skutecznym oddziaływaniu duszpasterskim okazała się zbyt „szczupła” kaplica, która nie mogła pomieścić wszystkich chętnych wiernych.

Po przezwyciężeniu rozlicznych przeszkód, Redemptoryści otrzymali Decyzję Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Wydziału do Spraw Wyznań w Gdańsku Nr Wz.-IV-1863/71 z dnia 11.11.1971 r., na mocy której została wyrażona zgoda na budowę nowego Kościoła w Gdyni, w rejonie ul. Portowej.

Nastąpiły natychmiastowe działania. Wystosowano pismo dnia 19.11.1971 r. w sprawie zatwierdzenia planu realizacji Kościoła Ojców Redemptorystów w Gdyni. Odpowiedź w formie decyzji Nr 117/72 z siedmio punktowymi warunkami otrzymano z Urzędu Wojewódzkiego dnia 5.02.1971 r.

Cały czas od listopada 1971 r. oraz miesiące od stycznia do maja 1972 r. poświęcono sprawom wykupienia terenu pod nowy kościół od Państwa Ziółkowskich i zabiegano u inżynierów o skompletowanie projektu architektonicznego kościoła wraz z pochodnymi branżami (wstępny projekt kościoła został opracowany przez inż. Lecha Kadłubowskiego z Sopotu, już w sierpniu 1957).

Do budowy kościoła w Gdyni Rada Prowincjonalna oddelegowała O. Edwarda Rybę ze Skarżysko-Kamiennej, który od lipca 1971 r. został proboszczem Parafii po ustępującym O. Tomaszu Bulcu, a od stycznia 1972 r. przejął obowiązki budowniczego.

Dokumentacja techniczna projektów kościoła Redemptorystów w Gdyni została skompletowana i złożona do zatwierdzenia dnia 15.06.1972 r. równocześnie w Urzędzie Miejskim w Gdyni i w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku. Wydział Budownictwa Urbanistyki i Architektury dnia 17.11.1972 r. zatwierdził szczegółowy plan AB-II-440/117/72 realizacji kościoła Redemptorystów w Gdyni.

Dnia 1.08.1972 r. została złożona w Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Gdyni prośba o wydania pozwolenia na rozpoczęcie budowy kościoła.

Już 4.08.1972 r. Redemptoryści otrzymali decyzję AB-IV-601/387/72 o wydaniu pozwolenia na budowę Kościoła oraz zatwierdzenie inż. Stanisława Paprockiego na stanowisku kierownika budowy oraz Klemensa Barlika na stanowisku majstra.

Od 15.08.1972 r. ruszyły prace przy palowaniu terenu pod kościół, gdyż tego wymagała trwałość posadowienia obiektu na podłożu torfowym. Prace palowania wykonano we własnym zakresie, sprzętem wypożyczonym od Pana Palmąki z Gdyni z ul. Pomorskiej. Do grudnia 1972 r. zostały wykonane prace palowania 231 pali na głębokość 9 m. oraz zostały zabetonowane ławy fundamentowe kościoła.

Dnia 6 maja 1973 r. odbyła się podniosła uroczystość poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego w ściany wejściowe do górnego kościoła. Kamień węgielny został przywieziony z Bazyliki świętego Piotra w Rzymie. Uroczystościom przewodniczył Ks. Bp. Ordynariusz Bernard Czapliński, ks. Bp. Zygfryd Kowalski oraz O. Generał Tarcisio Amaral z Rzymu, ojcowie pracujący przez poprzednie lata w Gdyni, duchowieństwo z dekanatu Gdynia-Południe i Gdynia-Północ oraz liczne rzesze wiernych z Gdyni. Była to wielka i podniosła uroczystość, która wpłynęła na tempo budowy świątyni.

O. E. Ryba budowniczy wykazał się fachowością z dziedziny budownictwa sakralnego i wielką odpowiedzialnością, mimo różnych przykrości ze strony władz. Grożono nawet wstrzymaniem budowy. Ojciec Ryba odniósł również wielkie zasługi jako kapelan podczas Zrywu Solidarności. W momentachtrudnych dla naszej Ojczyzny udzielał strajkującym duchowej i materialnej pomocy.

40 lat temu – 26 lipca 1974 przez władze kościelne i państwowe została zatwierdzona samodzielna Parafia Portowa pw. MB NP i św. Piotra Rybaka przy kościele Ojców Redemptorystów.

15 lipca 1977 konsekracji kościoła dokonał ks. bp Bernard Czapliński z udziałem Ojców Redemptorystów, O.Generała Józefa Pfaba oraz wielu Redemptorystów z całej prowincji jak również bardzo licznie zgromadzonych parafian i ludzi morza.

Po konsekracji odbyła się Msza św. koncelebrowana przez ks. ordynariusza Chełmińskiego Bernarda Czaplińskiego, w której celebrowało 72 kapłanów.
W czasie ofiarowania złożono ofiary na nowy kościół, m.in. kielichy, puszki.
Generał Redemptorystów złożył w darze monstrancję, którą otrzymał od Ojca św. Pawła VI na 25- lecie kapłaństwa.

Kościół miał być zgodnie z dekretem Kurii Biskupiej z Pelplina przeznaczony dla Duszpasterstwa Ludzi Morza. W tym celu wrócił do Gdyni O. Józef Krok. Był założycielem i pierwszym Duszpasterzem Ludzi Morza.

Za staraniem O. A. Stańczyka w 1979 został zatwierdzony projekt witraży przedstawiający w morskich barwach sceny z Biblii wg projektu prof. Marii i Jerzego Skąpskich z Krakowa. A wykonali je p. Zarzyccy również z Krakowa.
Witraże ufundowali parafianie, Ludzie Morza i sympatycy kościoła.

W 1984 został poświęcony ośrodek Stella Maris oraz wybudowany klasztor.

Przez następne lata Ojcowie Redemptoryści, którym powierzano pod opiekę parafię dbali o świątynię i wiernych. Jednocześnie trwał rozwój ośrodka Stella Maris, który mieści się w podziemiach klasztoru. W 1995 r. o. Edward Pracz przejął obowiązki duszpasterza Ludzi Morza od o. Józefa Kroka.

Pierwszy remont elewacji przeprowadzono w 1989. Dzisiaj, nasz kościół świeżo po przeprowadzonym remoncie elewacji zewnętrznej jak i wewnętrznej cieszy nas swoją świetnością.

Kościół ten jest nazywany kościołem morskim, ponieważ jest odwiedzany przez marynarzy z różnych kontynentów, gdzie modlą się za swoje rodziny i szczęśliwe powroty do domu rodzinnego.

Obecnie parafia liczy około 3500 wiernych.

Jesteśmy wdzięczni Bogu MBNP , że wybrała to miejsce kultu Bożego wśród Ludzi Morza, że możemy cieszyć że przybywają wierni zanosząc swoje modlitwy i wyznają wiarę oraz dziękują za otrzymane łaski.

2 komentarze

  1. Michał Mońko pisze:

    Pamiętam o. Edwarda Rybę, gdy odprawiał msze święte w Zarządzie Portu Gdynia i w Stoczni Gdyńskiej. Przed mszą portowcy pytali mnie, co to jest prawda i co to jest cenzura. Odpowiedziałem, że prawda jest po to, żebyście nie zbłądzili w drodze z Portu do domu. Wsparł mnie o. Ryba cytując słowa Jezusa do Tomasza: „Ja jestem drogą, prawdą i życiem”. Szkoda, że tak mało się pisze o ojcu Rybie.

  2. Maksymilian pisze:

    Parafia w czasie powstania Solidarności i stanu wojennego tętniła życiem i mobilizowała Gdyńskich parafian . Dlaczego pominięto tak ważny okres w życiu parafii i dla dziejów miasta Gdyni. Zgadzam się z moim poprzednikiem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *